Συνταξιοδοτικό Δυστυχώς έχουμε περάσει το σημείο μη επιστροφής
Του Γιώργου ΚαισάριουΤο πρόβλημα με τις συνταξιοδοτικές εισφορές σήμερα είναι ότι αυτοί που πληρώνουν έχουν καταλάβει ότι τα λεφτά που πληρώνουν, δεν τα πληρώνουν για τους εαυτούς τους, αλλά για κάποιους άλλους.Η λεγόμενη αλληλεγγύη των γενεών είναι η βασική αρχή του συνταξιοδοτικού μας συστήματος

Αποτέλεσμα είναι ότι οι εισφορές δεν είναι (και ποτέ δεν ήταν άλλωστε) κάποιου είδους κουμπαράς για αυτούς που πληρώνουν αυτές τις εισφορές, άλλα ένας φόρος. Ναι πολύ σωστά διαβάσατε, κατά την άποψη μου οι εισφορές σήμερα δεν είναι τίποτα άλλο από άλλον έναν φόρο.

Αποτέλεσμα είναι ότι οι εισφορές δεν είναι (και ποτέ δεν ήταν άλλωστε) κάποιου είδους κουμπαράς για αυτούς που πληρώνουν αυτές τις εισφορές, άλλα ένας φόρος. Ναι πολύ σωστά διαβάσατε, κατά την άποψη μου οι εισφορές σήμερα δεν είναι τίποτα άλλο από άλλον έναν φόρο.
Το γεγονός όμως ότι έχει περάσει στο μέσο πολίτη ότι οι εισφορές είναι κουμπαράς, κάνει τους πολίτες να απαιτούν να τους επιστραφούν οι εισφορές αυτές μεταχρονολογημένες, υπό την μορφή εισοδήματος (σύνταξη), μετά το πέρας του εργασίμου βίου του καθενός.
Όλοι γνωρίζουμε σήμερα ότι το σύστημα έχει καταρρεύσει και ότι στο μέλλον είναι πολύ δύσκολο να μπορούν να δοθούν οι συντάξεις που πολλοί πολίτες υπολόγιζαν. Μάλιστα, υπάρχει σήμερα η άποψη ότι η τωρινή γενιά δεν θα πάρει καθόλου σύνταξη.
Σαφώς αν είχαμε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα δεν θα είχαμε πρόβλημα, διότι τα κεφάλαια τα οποία θα απαιτούσε προκειμένου να μπορεί να συνταξιοδοτηθεί ο κάθε ένας θα υπήρχαν, άσχετα του πόσοι είναι οι σημερινοί εργαζόμενοι κτλ.
Και βεβαίως όσοι από εμάς έλεγαν τόσα χρόνια ότι θα πρέπει να κοιτάξουμε το συντομότερο δυνατόν να μεταπηδήσουμε σε ένα είδος κεφαλαιοποιητικού συστήματος δεν έχουν πέσει έξω. Διότι σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με ένα αδιέξοδο χωρίς καμιά πιθανή λύση, έτσι όπως μπορώ να κατανοήσω.
Ορισμένοι άλλοι θα πουν ότι ποτέ δεν είναι αργά και μπορούμε να εφαρμόσουμε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα και σήμερα. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσουμε την διαδικασία μεταπήδησης σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα, άλλα η αλήθεια επίσης είναι ότι κάτι τέτοιο σήμερα είναι δυσκολότερα παρά ποτέ.
Διότι το πρόβλημα για να μεταπηδήσουμε σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα είναι, ποιος στο ενδιάμεσο θα πληρώσει τους σημερινούς συνταξιούχους; Διότι μέχρι να συνταξιοδοτηθούν  αυτοί που αρχίζουν τον εργασιακό τους βίο σήμερα, θεωρητικά το σύστημα δεν θα έχει έσοδα από τους σημερινούς εργαζόμενους όπως έχει σήμερα.
Επίσης, ο προϋπολογισμός έτσι ως έχει δεν αντέχει να πληρώνει ούτε τους σημερινούς συνταξιούχους, φανταστείτε δηλαδή πόσο πιο δύσκολα θα είναι τα πράγματα αν αφαιρεθούν τα σημερινά έσοδα των σημερινών εργαζόμενων, προκειμένου να πληρωθούν οι σημερινές συντάξεις.
Σαφώς κάποια ενδιάμεση λύση μπορεί να υπάρξει, άλλα αυτό προϋποθέτει οι σημερινές συντάξεις να μειωθούν πάρα πολύ. Πόσο πρέπει να είναι η μείωση; Δεν έχω κάνει υπολογισμούς, άλλα νομίζω ότι μια μείωση πάνω από 50% (τουλάχιστον) είναι ένα συντηρητικό νούμερο.
Μην με παρεξηγείτε, υπάρχουν αρκετές χώρες που έχουν μεταπηδήσει σε ένα κεφαλαιοποιητικό συνταξιοδοτικό σύστημα χωρίς μεγάλο πρόβλημα, άλλα αυτές οι χώρες είναι μετρημένες στα δάχτυλα. Επίσης καμιά χώρα που το έχει κάνει, δεν είχε τα προβλήματα τα δικά μας.
Εν ολίγοις είναι αδύνατον να μπορούμε να μεταπηδήσουμε σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην κατάσταση που είμαστε, χωρίς κυριολεκτικά να μηδενίσουμε τις σημερινές συντάξεις. Και επειδή κάτι που δεν μπορεί πολιτικά και πρακτικά να γίνει δεν θα γίνει, δεν θα δούμε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην Ελλάδα σύντομα και ίσως ποτέ.
Όσον αφορά την τύχη του σημερινού συστήματος, περαιτέρω μειώσεις είναι μαθηματικά σίγουρα ότι θα υποστούν οι σημερινοί και οι μελλοντικοί συνταξιούχοι. Και δυστυχώς δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να γίνει ή να κάνουμε, προκειμένου να αποφύγουμε αυτές τις μειώσεις στο μέλλον.
Τι σημαίνει αυτό πολιτικά και κοινωνικά για το μέλλον δεν είναι σίγουρο. Μπορώ όμως να σας πω ότι το κενό αέρος του συστήματος θα είναι ένα βαρίδι στην οικονομία και στις αναπτυξιακές προσπάθειες της χώρας για πολλά χρόνια ακόμα.
Το χειρότερο όμως από όλα όμως είναι ότι ακόμα και σήμερα, δεν έχουμε προσπαθήσει σαν κοινωνία να συζητήσουμε τι θα κάνουμε με αυτό το πρόβλημα. Το πολιτικό σύστημα στο σύνολο συνέχεια πετάει την καυτή πατάτα στο μέλλον, και ένα άλλο ποσοστό του πολιτικού συστήματος δεν αναγνωρίζει καν ότι υπάρχει πρόβλημα.
Τι κάνουμε λοιπόν με αυτή την καυτή πατάτα; Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, παρά να παρακολουθούμε σε αργή κίνηση την ζημιά που θα κάνει σε αυτή την κοινωνία, το γεγονός ότι το πολιτικό σύστημα για 30 χρόνια τώρα στρουθοκαμηλίζει και αρνιέται να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα, που σήμερα δυστυχώς δεν έχει λύση.