Η άσχημη ψυχολογική κατάσταση αναμφισβήτητα προκαλεί  προβλήματα τόσο στις ανθρώπινες σχέσεις όσο και στη ζωή μας γενικότερα. Πόσοι όμως γνωρίζουμε ότι το συσσωρευμένο στρες συνδέεται άμεσα με τις περισσότερες από τις σωματικές μας ασθένειες; Τα αποτελέσματα χρόνιων μελετών αποδεικνύουν ότι οι βλάβες που μπορούν να προκληθούν στο ανθρώπινο σώμα είναι σημαντικές και να πυροδοτηθούν παθήσεις, ακόμα και κληρονομικές, οι οποίες ενδεχομένως να μην εκδηλώνονταν ποτέ.

 Η εποχή που ζούμε ‘’απαιτεί’’ να παράγουμε και να καταναλώνουμε. Και όσο πιο πολλά παράγουμε, τόσα περισσότερα καταναλώνουμε. Συχνά μια προαγωγή ή το συνεχές κυνήγι στόχων λειτουργούν όπως το καρότο που βρίσκεται κρεμασμένο λίγα εκατοστά μπροστά από το γαϊδουράκι στην άκρη της βέργας που του έχουν δεμένη στο σαμάρι του. Πόσο όμως λάθος μπορεί να είναι η ‘’επιτυχία’’ και η ευτυχία μας να εξαρτώνται από τα εγκώμια, τις κριτικές και τις απόψεις των άλλων και πόσο ο φόβος ότι μπορεί να είμαστε ανεπαρκείς μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική πηγή ασθενειών; Μήπως μια εργασία που δεν μας αρέσει ή είναι συνεχής εστία άγχους, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότερα προβλήματα στην υγεία ακόμα και από την ανεργία; Όταν λοιπόν ακούμε κάποιον να λέει ‘’αυτή η δουλειά με σκοτώνει’’ ίσως τελικά και να έχει δίκιο, όπως σωστά διατυπώνει στο βιβλίο με τίτλο ‘’Ο μύθος του φυσιολογικού’’ ο γιατρός και συγγραφέας Gabor Mate.

 Η διαβίωση σε συνθήκες ακραίας φτώχειας είναι άλλη μια αιτία συσσώρευσης προβλημάτων υγείας, κυρίως εξαιτίας της ελλιπούς πρόσβασης στις δομές υγείας και της πρόχειρης και συχνά μη υγιεινής διατροφής. Δεν είναι τυχαίο που κοινωνικά στρώματα που πλήττονται οικονομικά έχουν μεγάλα ποσοστά διαβήτη, καρδιακών νοσημάτων και πολλών άλλων σοβαρών παθήσεων. Εξίσου όμως σημαντικοί παράγοντες ασθενειών σε αυτές τις ομάδες είναι η κοινωνική απομόνωση, ο ρατσισμός και το αίσθημα κατωτερότητας που ενδέχεται να βιώνουν. Κατά την έξαρση του ιού covid19 αυτοί που επλήγησαν περισσότερο ήταν κοινωνικές ομάδες με τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

 Μια άλλη αιτία που προκαλεί σοβαρά ψυχικά και σωματικά προβλήματα είναι η μοναξιά. Η εξωστρέφεια και οι δια ζώσης ανθρώπινες επαφές, η ενασχόληση με φυσικές δραστηριότητες όπως η κηπουρική, το περπάτημα και η άμεση επαφή με τη φύση έχει αποδειχτεί ότι είναι από τους βασικούς παράγοντες ευζωίας και μακροζωίας, σε αντίθεση με τον εθισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης. Η φθορά δε που προκαλείται στον ανθρώπινο εγκέφαλο από την ταχεία εναλλαγή εικόνων και βίντεο, αποτυπώνεται καθαρά στα υψηλά ποσοστά ΔΕΠΥ, αλλά και στην έλλειψη συγκέντρωσης μικρών και μεγάλων στην προσπάθεια ανάγνωσης ενός βιβλίου. Δυστυχώς τα περιστατικά άνοιας διαρκώς αυξάνονται και συχνή πλέον αιτία αποτελούν και τα παραπάνω.

 Μεγάλοι εχθροί της υγείας μας, μεγαλύτεροι και από την χρόνια ανθυγιεινή διατροφή, είναι η οργή, ο συσσωρευμένος θυμός και η μνησικακία, η καταπίεση των συναισθημάτων μας και η μη εξωτερίκευσή τους. Οι δυσάρεστες αυτές καταστάσεις της ψυχής επιτίθενται στον οργανισμό και μετατρέπονται αρχικά σε θλίψη, μελαγχολία και κατάθλιψη και σταδιακά σε σοβαρότερες ασθένειες όπως οι αυτοάνοσες, οι παθήσεις του κυκλοφορικού, η άνοια και ο καρκίνος. Ναι. Η σκανδάλη που μπορεί να πατήσει το κουμπί του καρκίνου είναι όλα όσα κουβαλάμε μέσα μας και δεν τα εξωτερικεύουμε. Αυτό το θάψιμο που γίνεται μέσα μας κάποια στιγμή μπορεί να εκδηλωθεί και στο σώμα μας. Στην προσπάθειά μας να μην στενοχωρήσουμε αγαπημένους μας ανθρώπους φοβόμαστε να πούμε αυτή τη μικρή θαυματουργή λεξούλα που λέγεται ‘’όχι’’. Θέλοντας όμως να τους ευχαριστούμε όλους, εξαντλούμε και παραμελούμε τον δικό μας εαυτό. Και δυστυχώς αυτό έχει συνέπειες. Νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος και η θυρεοειδίτιδα είναι αποτέλεσμα ψυχικών διαταραχών και η ύφεση ή η έξαρσή τους σχετίζονται με την ψυχολογική κατάσταση της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Ένα απόφθεγμα λέει ότι κανένας δεν μπορεί να σε πληγώσει αν δεν του το επιτρέψεις εσύ. Ίσως λοιπόν είναι και στο χέρι μας, κατά ένα μεγάλο μέρος, να επιλέγουμε εμείς τη στάση που θα κρατάμε στις προκλήσεις και στα προβλήματα της ζωής μας.

 Στο έργο του ‘’Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς’’ ο Λέων Τολστόι περιγράφει  τις τελευταίες ημέρες της ζωής ενός δικαστικού που, παρά την έντονα κοινωνική και φαινομενικά ευτυχισμένη ζωή του, έφευγε άδειος, πικραμένος και παραπονεμένος. Αυτό που τον βασάνιζε μέσα στους πόνους που του προκαλούσε η ασθένειά του ήταν ότι η ζωή που έζησε δεν ήταν η δική του ζωή, η ζωή που θα ήθελε να είχε  ζήσει, αλλά η ζωή άλλων. Ήταν όμως αργά. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να αλλάξουμε από σήμερα κάποια πράγματα. Δεν αλλάζουν όλα με την προσπάθεια αλλά χωρίς προσπάθεια σίγουρα δεν αλλάζει τίποτα.

Share This